czyli jubilerskie prezenty wielkanocne w formie jajek

Najsłynniejszymi dziełami wykonanymi przez pracownię Fabergé są cesarskie prezenty wielkanocne, znane JAJKAMI FABERGÉ

Zostały one wykonane na zamówienie rosyjskich carów Aleksandra III Romanowa i Mikołaja II Romanowa.  Jaja były prezentami wielkanocnymi dla żony Aleksandra III i matki Mokołaja II cesarzowej Marii Fiodorowny oraz dla żony Mikołaja II cesarzowej Aleksandry Fiodorowny

W sumie pracownia Fabergé wykonała 52 cesarskie jaja Fabergé. Prócz cesarskich pracownia wykonała jeszcze 19 jubilerskich jaj najwyższej klasy artystycznej dla innych zamawiających, około 20 jaj o skromniejszej dekoracji oraz wiele innych dzieł złotniczych w formie jajek.

W ostatnim czasie, w wyniku badań i odkryć dokonanych w latach 2010-2019 udało się zrewidować chronologię, uszczegółowić proweniencję oraz odkryć nieznane dotąd fakty dotyczące jajek Fabergé. 

W sumie w poniższym wykazie zaprezentowanych jest 67 jaj Fabergé. Zostały one podzielone na zbiory powiązane z określonymi osobami na przykład z carem Aleksandrem III, dla którego powstało pierwszych 10 jajek Fabergé, a jaja Fabergé wykonane na zamówienie cara Mikołaja II zostały podzielone na zbiory należące do carycy Marii Fiodorowny i carycy Aleksandry Fiodorowny. Oddzielnie został zaprezentowany zbiór jajek Fabergé należących do Barbary Kelch oraz inne artystycznie najcenniejsze przykłady jajek Fabergé wykonane dla innych osób. 

CESARSKIE

1885-1894. Jaja Fabergé wykonane na zmówienie cara Aleksandra III przeznaczone na prezenty dla jego żony carycy Marii Fiodorowny – 10 szt. 
1895-1917. Jaja wykonane dla cara Mikołaja II przeznaczone dla jego matki carycy Marii Fiodorowny – 21 szt. W sumie dla Marii Fiodorowny powstało 31 cesarskich prezentów wielkanocnych w formie jajek wykonanych przez pracownię Fabergé. 
1895-1917. Jaja wykonane na zamówienie cara Mikołaja II przeznaczone dla jego żony carycy Aleksandry Fiodorowny – 21 szt. 

KELCH

1898-1904. Jaja Fabergé wykonane na zamówienie milionera i przemysłowca Aleksandra Kelcha przeznaczone na prezenty dla jego żony Barbary Kelch z domu Bazanow – 7 szt. 

POZOSTAŁE

1902. Jajko Fabergé zwane jajkiem Rothschildów – 1 szt.
1902. Jajko Fabergé wykonane dla księżnej Marlborough (Consuelo Vanderbilt dziedziczki fortuny Vanderbiltów) – 1 szt. 
1907. Jajko Fabergé wykonane na zmówienie księcia Feliksa Jusupowa przeznaczone na prezent dla jego żony księżnej Zinaidy Jusupow – 1 szt. 
1914. Jajko Fabergé wykonane i następnie wręczone w prezencie bogatemu przemysłowcowi dr Emmanuelowi Nobel – 1 szt.
Inne jaja o najwyższej jakości wykonane przez pracownię Fabergé dla różnych osób. Jest to grupa jajek Fabergé, których historia nadal pozostaje częściowo niezbadana – 4 szt.

Aleksander III i Maria Fiodorowna

Pierwsze 10 jaj Fabergé powstało na zamówienie cara Aleksandra III Romanowa. Były one prezentami wielkanocnymi dla jego żony Marii Fiodorowny.

Maria Fiodorowna

Po śmierci cara Aleksandra III jego następca i nowy car Mikołaj II Romanow utrzymał tradycję wręczania swojej matce i żonie prezentów wielkanocnych w postaci jajek Fabergé. Po 1895 r. matka nowego cara cesarzowa Maria Fiodorowna otrzymała 21 kolejnych jajek Fabergé. 

Aleksandra Fiodorowna

Po wstąpieniu na tron car Mikołaj II Romanow zamawiał w pracowni Fabergé prezent wielkanocny w formie jajka przeznaczony dla żony cesarzowej Aleksandry Fiodorowny. Od 1895 r. Aleksandra otrzymała od męża 21 jaj Fabergé. Dekoracja większości z nich nawiązuje do wydarzeń z życia rodziny carskiej.

Barbara Kelch

W latach 1898-1914 Aleksander Kelch podarował swojej żonie Barbarze 7 jaj Fabergé. W ten sposób powstała największa kolekcja jaj Fabergé należąca do prywatnej osoby nie należącej do rodziny cesarskiej. 

1885. Jajko kurze (The Hen Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1886. Jajko kurze z szafirowym wisiorem (Hen Egg with Sapphire Pendant)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1887. Trzecie jajko cesarskie (Third Imperial Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Kolekcja prywatna.

1888. Jajko z Cherubinem i rydwanem (Cherub Egg with Chariot)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1889. Jajko neseser (Necessaire Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1890. Jajko z widokami duńskich (cesarskich) pałaców (Danish Palaces Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Metropolitan Muzeum w NY.

1891. Jajko z miniaturką okrętu Pamięć Azowa (Memory of Azov Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1892. Jajko z diamentową kratką (Diamond Trellis Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie w kolekcji McFerrin.

1893. Jajko kaukaskie (Caukasus Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Metropolitan Muzeum w NY.

1894. Jajko renesansowe (Renaissance Egg)

Aleksander III dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1894. Jajko Zmartwychwstania (Resurection Egg)

Jajko to jest niespodzianką pochodzącą z Jajka renesansowego. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

Opracowano na podstawie książki
A. Szymańskiego „Fabergé.
Historia i arcydzieła

1895. Niebieski zegar z wężem (Blue Serpent Clock Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w kolekcji ks. Alberta (Monaco).

1896. Jajko z dwunastoma monogramami (12 Monogram Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Hillwood Museum w Waszyngtonie.

1897. Jajko różowoliliowe (Mauve Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1898. Jajko z pelikanem (Pelican Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorownt. Obecnie w zbiorach Virginia Museum of Fine Arts.

1899. Jajko z bratkami (Pansy Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Matyldy Gray.

1900. Jajko z kogucikiem (Cockerel Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1901. Jajko z miniaturą pałacu w Gatczynie (Gatchina Palace Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Walters Art Museum.

1902. Jajko nefrytowe (Empire Nephrite Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1903. Duńskie jajko królewskie (Royal Danish Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

Z powodu kryzysu i wojny car Mikołaj II nie zamówił prezentu wielkanocnego w postaci Jajka Fabergé.

Z powodu kryzysu i wojny car Mikołaj II nie zamówił prezentu wielkanocnego w postaci Jajka Fabergé.

1906. Jajko z łabędziem (Swan Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w kolekcji Edouard i Maurice Sandoz Foundation.

1907. Jajko z atrybutami miłości (Love Trophies Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w kolekcji prywatnej.

1908. Jajko z pawiem (Peacock Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w kolekcji Edouard i Maurice Sandoz Foundation.

1909. Jajko ku pamięci Aleksandra III (Alexander III Commemorative Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie zaginione.

1910. Jajko z pomnikiem Aleksandra III (Alexander III Equestrian Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1911. Jajko drzewko pomarańczowe (Bay Tree Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1912. Jajko napoleońskie (Napoleonic Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Metropolitan Muzeum w NY.

1913. Jajko zimowe (Winter Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w kolekcji prywatnej w Katarze.

1914. Jajko Katarzyny Wielkiej (Catherine the Great Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Hillwood Museum w Waszyngtonie.

1915. Jajko Czerwonego Krzyża z portretami (Red Cross Portraits Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Virginia Museum of Fine Arts.

1916. Jajko z orderem św. Jerzego (Order of Saint Georg Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1917. Jajko z brzozy karelskiej (Carelian Birch Egg)

Mikołaj II dla Marii Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Faberge w Baden Baden.

Opracowano na podstawie książki
A. Szymańskiego „Fabergé.
Historia i arcydzieła

1895. Jajko z pączkiem róży (Rosebud Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1896. Jajko z obrotowymi miniaturami (Egg with Revolving Miniatures)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Virginia Museum of Fine Arts.

1897. Jajko koronacyjne (Coronation Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1898. Jajko z konwaliami (Lilies of the Valley Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1899. Jajko z bukietem białych lilii (Madonna Lily Clock Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1900. Jajko Kolei Transsyberyjskiej (Trans-Siberian Railway Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1901. Jajko z bukietem polnych kwiatów (Flower Basket Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach królowej Elżbiety II.

1902. Jajko z listkami koniczyny (Clover Leaf Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1903. Jajko Piotra Wielkiego (Peter the Great Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Virginia Museum of Fine Arts.

Z powodu kryzysu i wojny car Mikołaj II nie zamówił prezentu wielkanocnego w postaci Jajka Fabergé.

Z powodu kryzysu i wojny car Mikołaj II nie zamówił prezentu wielkanocnego w postaci Jajka Fabergé.

1906. Jajko kremlowskie (Moscow Kremlin Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1907. Jajko z pnącymi różami (Rose Trellis Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Walters Art Museum.

1908. Jajko z miniaturą Pałacu Aleksandrowskiego (Alexander Palace Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1909. Jajko z miniaturą jachtu Standard (Standard Yacht Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1910. Jajko z kolumnadą (Colonade Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach królowej Elżbiety II.

1911. Jajko piętnastej rocznicy (15th Anniversary Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1912. Jajko carewicza (Tsarevich Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Virginia Museum of Fine Arts.

1913. Jajko trzechsetlecia dynastii Romanowów (Romanov Trecentary Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorownej. Obecnie w zbiorach Kremla. 

1914. Jajko mozaikowe (Mosaic Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach królowej Elżbiety II.

1915. Jajko Czerwonego Krzyża z tryptykiem (Red Cross Triptych Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w Cleveland Museum of Art.

1916. Jajko stalowe (Steel Military Egg)

Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Kremla.

1917. Jajko z konstelacją w dniu urodzin carewicza (Blue Tsarevich Constelation Egg)

Nieukończone. Mikołaj II dla Aleksandry Fiodorowny. Obecnie w zbiorach Muzeum Mineraologicznego w Moskwie. 

Opracowano na podstawie książki
A. Szymańskiego „Fabergé.
Historia i arcydzieła

1898. Jajko kurze (Hen Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1899. Jajko dwanaście paneli (Twelve Panel Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w zbiorach królowej Elżbiety II. 

1900. Jajko w kształcie szyszki pinii (Pinecone Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w kolekcji prywatnej. 

1901. Jajko z kwitnącymi gałązkami jabłoni (Apple Blossom Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w kolekcji prywatnej. 

1902. Jajko rocailowe (Rocaille Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w kolekcji McFerrin. 

1903. Jajko bomboniera (Bonbonniere Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w kolekcji prywatnej. 

1904. Jajko z kogucikiem (Chanticeleer Egg)

Aleksander Kelch dla żony Barbary. Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu. 

Opracowano na podstawie książki
A. Szymańskiego „Fabergé.
Historia i arcydzieła

1899-1910. Jajko z koszykiem wiosennych kwiatów (Spring Flowers Egg)

Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu. 

1899-1903. Jajko skandynawskie (Scandinavian Egg)

Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu.

1902. Jajko księżnej Marlborough (Duchess of Marlborough Egg)

Zakupione przez Consuelo Vandebilt księżną Marlborough. Obecnie w zbiorach Muzeum Fabergé w Petersburgu. 

1902. Jajko Rothschilda (Rothschild Egg)

Obecnie w zbiorach Ermitażu w Petersburgu.

1907. Jajko Jusupowów (Youssoupov Egg)

Zakupione przez księcia Jusupowa. Obecnie w kolekcji Edouard i Maurice Sandoz Foundation.

1914. Jajko Nobla (Nobel Egg)

Wykonane dla dr Emmanuela Nobel. Obecnie w kolekcji McFerrin. 

1885-1891. Jajko zdobione niebieskimi pasami (Blue Striped Enamel Egg)

Obecnie w kolekcji prywatnej. 

1917. Jajko nocne (Twilight Egg)

Obecnie w kolekcji prywatnej. 

Opracowano na podstawie książki
A. Szymańskiego „Fabergé.
Historia i arcydzieła

Wartość materialna (rynkowa) jajek Fabergé wynika z ich wartości artystycznej, historycznej i muzealnej. Wszystkie ceny jajek Fabergé mają charakter historyczny. W większości są to ceny osiągnięte na aukcjach, które odbyły się 13-16 lat temu. Praktycznie nie da się podać obecnej wartości rynkowej „Jajka zimowego”, „Jajka z konwaliami” czy „Jajka koronacyjnego”. W tej chwili większość cesarskich jajek Fabergé znajduje się w kolekcjach muzealnych lub prywatnych i żadne z nich nie jest „na sprzedaż”. 

W 1885 r. „Jajko z kurką” kosztowało 4151 rubli 75 kopiejek.

W 2004 r. „Jajko z kurką” zostało wystawione na sprzedaż i wycenione na 3-4 mln. $. Obecnie jest warte około 30 mln. $.

W 1898 r. „Jajko z konwaliami” kosztowało 6700 rubli.

W 2004 r. zostało wycenione na 12-18 mln $ i sprzedane do kolekcji Wekselberga. Obecnie jest warte około 50 mln. $.

W 1897 r. „Jajko koronacyjne” zostało sprzedane Mikołajowi II za 5650 rubli.

W 2004 r. zostało wycenione na 18-24 mln $. Dziś uchodzi za najcenniejsze jajko Fabergé, a jego wartość to nawet 100 mln. $.

W 1913 r. Mikołaj II za „Jajko zimowe” zapłacił 24600 rubli.

W 2002 r. zostało sprzedane za 9,5 mln. $. Obecnie „Jajko zimowe” uchodzi za najpiękniejsze. Dziś jest warte ponad 50 mln. $.

W 1911 r. „Jajko 15 rocznicy” kosztowało 16600 rubli.

W 2004 r. „Jajko 15 rocznicy” zostało wystawione na sprzedaż i wycenione na 10-15 mln. $. Obecnie jest warte około 50 mln. $.

W 1900 r. „Jajko szyszka pinii” wykonane dla Barbary Kelch kosztowało około 6000 rubli.

W 1989 r. zostało sprzedane za 3,14 mln $. Od tamtego czasu pomimo wielu ofert nie zostało sprzedane. Dziś byłoby warte 50 mln. $

W 1902 r. „Jajko Rotschildów” kosztowało około 7000 rubli.

Na aukcji w 2007 r. zostało sprzedane za 18,5 mln $. W tamtym czasie było najdroższe. Obecnie jest warte ponad 50 mln. $.

W 1887 r. „Trzecie cesarskie jajko Faberge” kosztowało 2160 rubli.

W 2014 r. zostało odnalezione i sprzedane anonimowemu nabywcy za 30 mln. $

Opracowano na podstawie książki
A. Szymańskiego „Fabergé.
Historia i arcydzieła

W przypadku kilkunastu jajek Fabergé zachowały się oryginalne pudełka, w które te dzieła były pakowane i przechowywane. Pudełka dla pracowni Fabergé były wykonywane w pracowni lub przez współpracującą z pracownią firmę Kijaki. Każde pudełko było specjalnie wykonane dla określonego dzieła i do niego dopasowane. Pudełko miało nie tylko być estetycznym opakowaniem, ale również miało chronić dzieło przed uszkodzeniem. 

Zachowane oryginalne opakowanie dzieła Fabergé podnosi jego wiarygodność i wartość. 

Faberge Egg case 1
Pudełka jajek Faberge z kolekcji Malcolma Forbesa
Faberge Egg case 2
"Jajko 15 rocznicy" w oryginalnym pudełku.
Faberge Egg case 4
"Jajko z kolumnadą" w oryginalnym pudełku.

dr Adam Szymański
Fabergé. Historia i arcydzieła”

Oprócz jajek wymienionych powyżej największych i najcenniejszych pracownia Fabergé wykonała jeszcze wiele jaj o mniejszych rozmiarach i mniejszej wartości. W większości są to dzieła o nie rozpoznanej historii i proweniencji.

Jajko z rodonitu zdobione diamentową lilią

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1903 r. Zbiory Elżbiety II. Londyn.

Jajko zawieszka zdobione zieloną emalią

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1892 r. Sprzedane w 2008 r. za 121 tys. funtów.

Jajko zdobione błękitną emalią i stylizowanym kwiatkiem

Fabergé (?) Petersburg. Około 1900 r. Sprzedane w 2009 r. za około 5 tys. funtów.

Jajko w stylu neoklasycznym zdobione emalią i girlandami

Fabergé. Henryk Wigström. Petersburg. Około 1903-1908 r. Sprzedane w 2007 r. za 209,6 tys. funtów.

Jajko z jadeitu zdobione stylizowanymi listkami lauru

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1895 r. Sprzedane w 2014 r. za 28 tys. $.

Vinaigrette w formie jajka zdobionego emalią i diamencikami

Fabergé. Henryk Wigström. Petersburg. Około 1904 r. Sprzedane w 2007 r. za 24,5 tys. funtów.

Jajko pojemnik na klej z bowenitu

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1890 r. Sprzedane w 2008 r. za około 61 tys. funtów.

Jajko z jadeitu oprawione w złoto

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1895 r. Sprzedane w 2016 r. za około 24 tys. $.

Jajko z bowenitu z ukrytą wewnątrz miniaturą cesarzowej Aleksandry

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1890 r. Sprzedane w 2008 r. za około 61 tys. funtów.

Jajko – puzderko zdobione różową emalią

Fabergé. Michał Perchin. Petersburg. Około 1899-1903 r. Sprzedane w 2017 r. za około 9 tys. funtów.

Jajko – puzderko z zielonego nefrytu

Fabergé. Henryk Wigström. Petersburg. Około 1908-1917 r. Sprzedane w 2010 r. za około 115 tys. funtów.

Jajko – puzderko z bowenitu

Fabergé. Juliusz Rappoport. Petersburg. Około 1890 r. Sprzedane w 2004 r. za około 72 tys. funtów.

Jajko – puzderko w stylu orientalnym

Fabergé. Gabriel Niukkanen. Petersburg. Około 1890 r. Sprzedane w 2002 r. za około 90 tys. $.

Jajko – puzderko zdobione błękitną emalią

Fabergé. Henryk Wigström. Petersburg. Około 1908-1917 r. Sprzedane w 2007 r. za około 276,8 tys. funtów.

Jajko – puzderko zdobione różową emalią i girlandami

Fabergé. Około 1900 r. Kolekcja Elżbiety II. Londyn.

Jajko z lazurytu ozdobione perłami

Fabergé. Petersburg. Około 1885-1890 r. The Cleveland Museum of Art. 

A. Szymański
Fabergé.
Historia i arcydzieła

Potrzebujesz ekspertyzę, albo potwierdzenie autentyczności, albo wycenę czy poradę dotyczącą zakupu dzieła złotniczego? Odwiedź stronę Ekspertyza Fabergé. Kliknij w link poniżej lub obrazek obok.

Zapraszam na stronę www dra Adama Szymańskiego. 

Created by MetroArt

Strona niedostępna na smartfonach.
Oglądaj stronę na dużym ekranie!